لباس الياف طبيعي و سلامت ما : فرار از روزگار نايلوني
لباس الياف طبيعي :: شايد مسير بسياري از تهراني ها در چند سال اخير از حوالي خيابان انقلاب گذشته باشد؛ جايي که در همين مدت زمان کوتاه، شاهد بروز و ظهور برندهاي جديد لباس هاي سلامت هستيم. برندهاي متعددي که خيابان انقلاب را به واسطه نزديکي به مراکز علمي و هنري مانند مجموعه هاي نمايشي، هنري، فرهنگي و دانشگاهي به عنوان يکي از بازارهاي هدف اينگونه لباس ها انتخاب کرده اند.
لباس هاي ساخته شده از پارچه هاي با الياف طبيعي فقط به منظور مفيدبودن و سلامتي بدن نيستند، بلکه به بهبود محيط زيست و سالم ماندن آن نيز کمک مي کند. سميه ابراهيمي بعد از بيرون آمدن از يکي از فروشگاه هاي لباس سلامت، در پاسخ به اين پرسش درخصوص گرايش به خريد لباس هاي سلامت مي گويد: «ما بايد به سلامتي خودمان اهميت بدهيم؛ خصوصا ما زن ها که بيشتر لباس مي پوشيم و بيشتر با فرزندان و کودکان مان در تماس هستيم. من بيشتر لباس هايم را از فروشگاه هاي سلامت مي خرم تا بيشتر به سلامت خودم کمک بکنم.»
در لباس هاي سلامت به دليل استفاده نکردن از مواد شيميايي، منافذ بيشتري براي جريان پيداکردن هوا درون لباس است و بدن کمتر عرق مي کند و اين خود باعث مي شود که افراد از لحاظ جسمي سالم تر باشند، چون ما مدت زيادي از زمان خود را در بيرون از خانه مي گذرانيم و آلودگي هاي ناشي از دود ماشين و کارخانه و گردوغبار ناشي از تردد ماشين به بدنمان مي چسبد. تعريق کمتر بدن باعث مي شود که بدن بوي بد ندهد، اين امر خودش تاثير رواني در ارتباطاتات اجتماعي ما دارد. البته عرق به خودي خود بوي بد ندارد و ترکيب آن با باکتري ها باعث بوي بد مي شود.
نتايج تحقيقات پژوهشگران دانشگاه گنت بلژيک نشان داده، باکتري ها در پارچه هاي مصنوعي نظير پلي استر سريع تر رشد مي کنند. ميکروب هاي موجود در پوست بدن در مواد شيميايي حاصل از تعريق به ترکيبات بدبو تبديل مي شوند. در حالي که الياف طبيعي نظير کتان چنين موادي را سريعا جذب مي کنند. پارچه هايي که از مواد مصنوعي ساخته مي شوند، فاقد چنين قابليتي بوده و مايع باقيمانده بين پوست و لباس درواقع محيطي آرماني براي اين دسته از باکتري ها پديد مي آورد. براي تاييد اين يافته ها، محققان محيط مشابهي را روي پارچه هاي مختلفي نظير پلي استر، آکريليک، نايلون، پشم گوسفند، ويسکوز و کتان رشد دادند. نتيجه اينکه کتان محيطي است که حداقل باکتري ها در آن رشد پيدا مي کنند و بهترين محيط براي رشد باکتري هاي بدبو، هم پلي استر است.
منيژه صفايي پور، طراح مد و لباس درخصوص پارچه هاي ساخته شده از الياف طبيعي، مي گويد: «استفاده از لباس هاي با الياف طبيعي امروزه در سراسر دنيا جا افتاده است. شما با پوشيدن لباس هاي ساخته شده از الياف طبيعي احساس راحتي داريد که با پوشيدن لباس ساخته شده از الياف مصنوعي چنين احساسي نداريد.»
هر يک از الياف طبيعي مانند کتان، پشم، ابريشم مزاياي خاص و منحصر به فرد خود را دارد؛ براي مثال، پشم يک عايق طبيعي است که در برابر آب و آتش مقاوم است. پشم تنوع محصولي زيادي دارد که از پارچه هاي نازک و سبک وزن گرفته تا پارچه هاي ضخيم ساخته مي شود. از آن پنبه به خاطر سطح هموار و لطيف خود اجازه تنفس پوست بدن را از طريق بافت هاي ارگاني مي دهد که شما را در طول روز شاداب نگه مي دارد. پنبه امروزه به عنوان متداول ترين الياف براي توليد لباس، لوازم و ابزارها استفاده مي شود. همچنين اين الياف بهترين الياف براي توليد لباس با سايز بزرگ است. ابريشم نيز يکي از معروف ترين و باسابقه ترين الياف طبيعي است که رابطه اي ديرينه با تجمل دارد. ابريشم که در گذشته تنها اشراف و ثروتمندان از آن استفاده مي کردند و در حال حاضر شايد يکي از گران ترين پارچه هاي موجود است لباس هاي اين الياف در زمستان گرم و در تابستان خنک است. پوشيدن لباس ابريشمي با سطح صاف و صيقلي خود به نوعي باعث لذت و آرامش بخش است.
با اين همه، تعداد خريداران الياف مصنوعي در ايران بيشتر از الياف طبيعي است. ساينا نريميسا، دختر جواني که از پشت ويترين مغازه به لباس هاي چيده شده با برندهاي شناخته شده جهاني نگاه مي کند، در اين باره مي گويد: «من با توجه به آگاهي از اينکه لباس سلامت از الياف صددرصد طبيعي ساخته شده ، همچنان ترجيح مي دهم که از لباس هاي ديگر استفاده کنم. تنوع در طرح و رنگ اين گونه لباس ها بسيار بيشتر از لباس هاي سلامت است. البته اگر به برچسب روي لباس هاي مارک دار نگاهي بيندازيد مي بينيد که براي ساخت اين لباس ها ٨٠ تا ٩٠درصد از الياف طبيعي استفاده شده است. البته به ندرت هم پيش مي آيد که تا حالامن يک پيراهن خاص و زيبا با الياف طبيعي را ديدم که به سليقه من خيلي نزديک بود و حالادر کمد لباس هايم است.» حالااين سوال پيش مي آيد که در ايران با توجه به نبود نمايندگي رسمي لباس ها با برندهاي معتبر، آيا مي توان به اين لباس ها اطمينان کرد که از خود کمپاني سازنده در بازار عرضه مي شوند؟ و آيا تنها مارک داربودن لباس ضامن سلامت ما انسان ها مي شود؟ مشاهدات در جامعه و نوع پوشش مردم، در نگاه اول اين طور نشان مي دهند که عده کمي در ايران از لباس هاي سلامت استفاده مي کنند.
جواد حسيني نصر، پژوهشگر حوزه مد و لباس، در مورد دلايل فراگيرنشدن بافته هاي طبيعي مي گويد: «مهم ترين مبلغان اينگونه لباس ها مي توانند افراد مرجع مانند هنرپيشه ها، ورزشکاران و افراد سرشناس باشند و تمرکز چند برند فعال در اين زمينه در يک جغرافياي مشخص نشان دهنده اين است که همين برندهاي محدود هم اين افراد را هدف قرار داده اند و جامعه نيز مي تواند از آنها الگو بگيرد.»
او همچنين معتقد است که رسانه هاي جمعي در سال هاي اخير تنها به جنبه سرگرم کردن مخاطبان و جلب و جذب آنها توجه داشته و رسالت آموزشي خود را فراموش کرد ه اند: «رسانه هاي فراگيري مانند تلويزيون و راديو تنها به جنبه اين که چه بپوشيم و چه نپوشيم توجه داشته و در تبليغ و ترويج بافته هاي طبيعي و تاثير آن بر سلامت جسمي و روحي و ساخت برنامه هاي مستند در اين زمينه تاکنون کار چشمگيري انجام نداده اند که از نقاط ضعف اين رسانه هاست.»
نويسنده: حيدر چكاوي
