مشکل تولید پارچه چادری در کشور چیست؟ ناتوانی یا مافیا؟
بعد از ۲۷ سال که از اجباری شدن حجاب و ترجیح چادر به عنوان حجاب برتر در ایران می گذرد، زنان و دختران ایرانی چشم انتظار پهلو گرفتن کشتی‌های کره‌ای و ژاپنی‌اند، تا پارچه چادر مشکی را برای حفظ حجاب آن ها وارد کند.
در دهه آخر شهریور ماه گذشته اعلام شد که یک شرکت ژاپنی که پیش از این علاقه‌مندی خود را برای راه‌اندازی کارخانه تولید پارچه چادر مشکی ابراز داشته بود ، از ادامه کار منصرف شد و ترجیح داد که به رغم وجود بازار مستعد و توجیه پذیر بودن راه‌اندازی کارخانه ، همچنان ایرانی‌ها را چشم انتظار آبهای اقیانوس آرام و سرزمین آفتاب تابان نگه دارد.
البته در خبرهای اعلام شده کوچکترین اشاره‌ای به دلایل انصراف سرمایه‌گذار ژاپنی نشده بود. گویا قرار بود این سرمایه‌گذار حدود ۳۰ میلیون دلار برای راه اندازی این کارخانه هزینه کند. با این همه به نظر می‌رسد واردات بسیار ارزان قیمت این پارچه، امان این سرمایه‌گذار را بریده باشد . گفته شده که راه‌اندازی کارخانه‌ای که قادر به تولید پارچه چادری باشد تکنولوژی بسیار بالایی لازم دارد که البته این شرکت ژاپنی آن را در اختیار داشته است. هم اکنون ایران سالانه ۳۰ میلیون متربع پارچه چادر مشکی مصرف می‌کند که عمده آن از کره و ژاپن وارد می‌شود. اما این پرسش مهم تا کنون بی پاسخ مانده که با این بازار مهم مصرفی و این همه اهمیت دادن به مقوله حجاب توسط حاکمیت، چرا کمترین تلاشی برای تولید آن در داخل صورت نگرفته است. این در حالی است که در دیگر زمینه‌ها رو به کلماتی چون خودکفایی آورده‌اند.
تصمیم ناموفق دیر هنگام
انتظار می‌رفت که با پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷ و تاکید بسیار زیاد مسولان آن بر حفظ حجاب با چادر برای ارائه دادن الگوی برتر زن مسلمان و همینطور بازار رو به گسترش آن در داخل فکرراه‌اندازی یکی دو کارخانه تولید کننده پارچه چادر مشکی به سرعت در دستور کار مقامات قرار بگیرد. اما تاکنون به دلایل متعددی این کار به فراموشی سپرده شده است. تا پیش از انقلاب یکی دو کارخانه پارچه بافی به میزان بسیار اندکی پارچه چادری تولید می‌کردند ، اما تولید بسیار اندک آنها و همچنین کیفیت بسیار نازل آن ، امکان کمترین بقایی را برای آنها نگذاشت و تقریبا تمامی پارچه چادری مورد نیاز از آمریکا و ژاپن وارد می‌شد. وقوع انقلاب و حوادث پس از آن و بلافاصله شروع جنگ هشت ساله ظاهرا کوچکترین مجالی را برای اینکه فکری به حال آن کنند، نگذاشت. آن هم یک کالای استراتژیکی چون پارچه که با توجه به اهتمام جمهوری اسلامی در مصرف آن توسط زنان ایرانی ، لابد باید بسیار حائز اهمیت باشد.
به هر حال هرچه بود در سال ۶۷ وزارت صنایع وقت به این نتیجه رسید که باید دراین باره کاری کند. آنها طرح راه‌اندازی پنج کارخانه رابرای تولید پارچه چادر مشکی ریختند و ارز ۷۰ ریالی مورد نیاز را به هم به آنها اختصاص دادند.
بنیاد مستضعفان راه اندازی دوتا از آنها را تقبل کرد. یکی در یزد و دیگری در شهرکرد. نکته جالب اینکه معلوم نیست به چه دلیل بنیاد از ادامه کار بر روی این دو کارخانه صرفه نظر کرد و یکی را در نیمه راه به بخش خصوصی می‌فروشد و دیگری را دچار آنچنان بلایی کردند که هرگز قادر به تولید آنچه که برایش ارز گرفته بود نشد . گویا هرکدام ار وسایل و تجهزاتش را از یک کشور وارد کرده و به دلیل عدم همخوانی با هم قادر به تولید محصول با کیفیت نبود . پارچه‌های تولیدی این کارخانه هرگز بر سر زنان ایران نرفت . گویا عده‌ای ترجیح می‌دادند آن را از خارج وارد کنند . پس نباید هیچ کارخانه‌ای برای تولید این پارچه در ایران پا بگیرد.
با تمام این حرف و حدیث‌ها سرانجام در سال ۷۸ یکی از آن پنج کارخانه در کرمانشاه به بهره‌برداری رسید. اما تولیدات این یکی هم به حدی با کیفیت پائین روانه بازار شد که خود تولید کننده ترجیح داد آن را بی نام روانه بازار کند. پارچه‌ای که بیشتر برای روسری کاربرد دارد تا چادر. البته هم اکنون یک کارخانه در بروجرد نوعی پارچه چادری نخی تولید می‌کند که قواره‌ای ۶۱ هزار ریال به فروش می‌رود. این پارچه هرگز مورد استقبال زنان و دختران ایرانی قرار نگرفته است . آنها همچنان رو به سوی شرق دارند تا چشم بادامی‌های کره‌ای و ژاپنی پارچه مورد نیاز حجاب آنها را تولید کنند . در سال‌های نه چندان دور مردان جوان ایرانی برای یافتن کار در ژاپن و کره تن به هر کاری می‌دادند تا به طور قانونی و غیر قانونی خود را به آنجا برسانند. احتمالا بسیاری از آنها در همین کارخانه‌های تولید پارچه چادری مشغول به کار شدند . تا شاید مادران و خواهرانشان با لمس آن پارچه ها یادی هم از جوانان خود کنند.
سود ۶۰ برابری
از هر یک کیلو و ۲۰ گرم نخ نایلونی بسیار ظریف مخصوص تولید پارچه چادر مشکی ، حدود ۹ متر پارچه چادری مرغوب تولید می‌شود. یعنی حدود دو قواره. قیمت این نخ در بازارهای جهانی حداکث یک دلار و ۶۰ سنت گزارش شده است. این در حالی است که همین پارچه چادری در بازارهای تهران و شهرهای دیگر کشور بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. در حال حاضر پارچه چادر مشکی تولید ژاپن ، کره و تایلندو اندونزی در بازار ایران به ترتیب بالاترین کیفیت و قیمت را دارند.سالانه بیش از ۳۰ میلیون متر مربع پارچه چادر مشکی در ایران مصرف می‌شود. تقریبا تمامی این میزان پارچه وارد می‌شود. با قیمت‌هایی از ۸ هزار تومان تا ۶۰ هزار تومان . این در حالی است که حداکثر قیمت تولیدی این پارچه در کشورهای تولیده کننده سه دلاراست.
مصرف به جای تولید
در ۱۰ سال گذشته بیش از ۳۰۰ میلیون دلار صرف واردات پارچه چادر مشکی برای حفظ حجاب زنان ایران شده است.
با این میزان پول امکان راه اندازی ۱۰ کارخانه برای تولید این پارچه در کشور وجود دارد. آن هم با بالاترین کیفیت و مرغوبیت . ضمن اینکه امکان ایجاد چندین هزار فرصت شغلی به طور مستقیم و غیر مستقیم وجود داشت. بسیاری بر این باورند که سود آوری بسیار بالایی که واردات پارچه چادر مشکی دارد، به قدری زیاد است که می‌تواند هر نوع وسوسه‌ای را که بخواهد آن بازار را با چالش روبرو کند ،به راحتی سرکوب کند. در تمام سال‌های گذشته سودآوری بالای این کالا خیلی‌ها را به سوی خود جلب کرده است . از کارخانه تولید لاستیک تا شرکت سرمایه‌گذاری و نهاد‌های امنیتی و نظامی و تا اشخاص حقیقی و حقوقی ، همه وارد این تجارت پر سود شده‌اند.
سالانه بیش از ۲۰۰ مورد اقدام برای واردات این کالا در کمرگات ایران به ثبت رسیده است . در سال ۷۷ حدود ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار ، در سال ۷۵ بیش از ۵۴ میلیون دلار و در سال ۸۳ بیش از ۴۰ میلیون دلار برای واردات پارچه چادر مشکی هزینه شده است .
جالب اینکه عمده این واردات از طریق دبی و دیگر شیخ نشینان خلیج فارس انجام می‌شود. تنها در سال گذشته امارات حدود هشت میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده است . کالاهایی که خودش در تولید آنها کمترین دخالتی را دارد. آنها ترحیح می‌دهند نقش انبار کالا را برای کشورهایی چون ایران بازی کنند .چادر هم یکی از این کالا‌هاست . بالاخره یکی باید برای حجاب این زنان فکری بکند . چه بهتر که این کار را تاجرانی انجام بدهند که دستی هم در حکومت دارند.
منبع: وبلاگ ما روزنامه نگاریم
