ايمني در صنايع نساجي؛ لزوم درس آموزي از حوادث

تهیه و تنظیم: حسين بافته چی، فرشاد رحيمي

مقاله‌ای که در ادامه می‌آید بخش خلاصه‌ای است از آنچه که به صورت کامل در مجله شماره ۴۴ به آن پرداخته شده است.

۲۴ نوامبر سال ۲۰۱۲ كشور بنگلادش شاهد يكي از فجيع ترين حوادث صنعتي تاريخ بود. در اين روز در كارخانه نساجي Tazreen حدود ۱۱۷ نفر در آتش سوختند و ۲۰۰ نفر دچار جراحت شدند. بي ترديد اين حادثه با حدود ۳۲۰ نفر كشته و زخمي يكي از فجيع ترين آتش سوزيهاي اتفاق افتاده در صنعت بود.

تبلیغات

طبق بررسي هايي كه بعد از حادثه انجام گرفت، مشخص شد كه آتش در اثر يك اتصال كوتاه در طبقه اول كارخانه آغاز شده بود و تمام كارگران ۹ طبقه در اثر اين آتش در ساختمان محبوس شدند. بدليل نقص در سيستمهاي اطفاء و همچنين وجود انبوه منسوجات آتش به سرعت در تمام ساختمان گسترش پيدا مي كند و اطفاء آن توسط آتش نشانان ۱۷ ساعت بطول مي انجامد. بيشتر كشته ها در طبقه دوم پيدا شدند در حاليكه در حال تلاش براي فرار بودند. تعدادي از افراد بدليل سقوط از ارتفاع دچار آسيب شده بودند در حاليكه از ترس جان از پنجره ها به پايين مي پريدند. بر طبق اظهار نظر مدير عمليات تيم آتش نشاني، نبود راههاي فرار مناسب اصلي ترين دليل افزايش تلفات تا حدود ۱۱۷ نفر بود. شدت آسيب به اجساد به حدي بود كه تنها با آزمايش DNA قابل تشخيص بودند. پس از اين حادثه بسياري از اتحاديه ها و هم چنين دولت به اين نتيجه رسيدند كه بايد در الزامات و قوانين ايمني در كارخانه هاي نساجي بازنگري جدي صورت گيرد. مشابه همين حادثه در كشور بنگلادش مي توان حادثه ۸ مي ۲۰۱۳ با هفت كشته، حادثه ۳ فوريه ۲۰۱۶ با ۴ كشته و همچنين حادثه در ژانويه ۲۰۱۷ با ۲۱ مجروح را نام برد. بر اساس آمار از سال ۲۰۱۳ در كشور بنگلادش ۱۰۰ نفر در آتش سوزي در كارخانه هاي نساجي جان خود را از دست داده اند. مشابه اين حوادث در كشورهاي ديگر نيز قابل ذكر است. به عنوان نمونه حادثه در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۲ در پاكستان كه منجر به فوت ۲۸۹ نفر شد. در كشورهاي پيشرفته تر نيز مي توان مثالهايي از اين دست يافت. بر اساس اطلاعات اداره آمار كارگري آمريكا (Bureau of Labor Statistic)  در طول سالهاي ۲۰۱۳-۲۰۱۰ در آمريكا ۷ نفر در اثر حوادث در کارخانجات نساجي جان خود را از دست داده­اند.

براساس تحقيقي كه كارچي اوغلو و همكاران در سال ۲۰۱۲ در صنايع نساجي تركيه به عنوان يكي از كشورهاي پيشرفته در اين صنعت بر روي ۳۷۴ نفر كه در طول سال از مخاطرات صنعت نساجي رنج مي بردند انجام دادند، به اين نتيجه رسيدند از ميان دلايل مختلف حوادث، در ۲/۴۲% آنها شرايط نا ايمن محيط كار نقش داشته است. در همين كشور حادثه آتش سوزي در شهر اوساك (Usak) در سال ۲۰۰۷ هر چند منجر به مرگ و مير نشد ولي ويراني كامل كارخانه را به دنبال داشت.

در ايران صنعت نساجي سابقه ديرينه‌اي دارد از لحاظ تاريخي اولين واحد توليد نساجي در ايران در سال ۱۲۸۱ تأسيس شد و از آن زمان تاكنون چندين ده هزار واحد توليدي افتتاح شدند. طبق آمار، حدود ۲۰۰۰۰ واحد صنفي و ۱۵۰۰ واحد صنعتي نساجي در ايران وجود دارد كه در آنها ۳۰۰۰۰ نفر در صنعت  و ۲۵۰۰۰۰ نفر در صنف فعال هستند.

مراجع:

• Ozgur Karcioglu, Mehmet Zenir, Emrah Uyanik, Work Related Injuries In Textile Industry Workers In Turkey, Turkish Journal of Trauma & Emergency Surgery, January 2012
• گزارش وضعيت توليد و صادرات پوشاک، تهيه کننده: سازمان توسعه تجارت (دفتر توسعه صادرات)
• http://www.itema.ir/news/?item=2686 (اتحاديه توليد و صادرات نساجي و پوشاک ايران)
• https://www.osha.gov/SLTC/textiles/index.html (اداره بهداشت و ايمني شغلي آمريکا)
• http://www.hse.gov.uk/textiles/ (سازمان بهداشت و ايمني انگلستان)
• https://www.bls.gov/iag/tgs/iag313.htm