افزایش رشد اقتصادی، کاهش استخراج نفت

بانک مرکزی پس از چندماه تاخیر و ۱۳ روز مانده به پایان سال ۹۰، کارنامه اقتصادی ایران در سال ۱۳۸۹ را منتشر کرد.

گزارشی که نشان می‌دهد استخراج نفت ایران در ۳ سال پیاپی افت کرده، رشد اقتصادی ایران بیشتر شده، نقدینگی و پایه پولی افزایش داشته و ساخت و ساز در کشور رونق گرفته و البته نرخ بیکاری به ۱۳/۵ درصد رسیده است.

ارزیابی بانک مرکزی از وضعیت شاخص‌های عمده اقتصادی ایران در پایان سال ۱۳۸۹ بر رشد تولید ناخالص داخلی با احتساب نفت به میزان ۵/۸ درصد و بدون نفت ۶/۱ درصد مهر تایید زده و درباره وضعیت متغیرهای بخش پولی توضیح می‌دهد که در سال ۸۹ نرخ نقدینگی به ۲۵/۲ درصد، حجم پول به ۲۶/۱ درصد، شبه پول به ۲۴/۹ درصد و سپرده‌های بخش غیردولتی به ۲۵/۹ درصد رسیده است. ارزش افزوده ایجاد شده در بخش‌های مختلف اقتصادی هم رشد داشته به‌گونه‌ای که در بخش کشاورزی ۸/۸ درصد، بخش نفت ۱/۹ درصد، صنعت و معدن ۱۰ درصد، ساختمان ۷/۳ درصد و خدمات ۴ درصد بیشتر از سال ۸۸ ارزش افزوده ایجاد شده است. بانک مرکزی همچنان درباره وضعیت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش خصوصی و دولتی از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ سکوت کرده است اما هزینه‌های مصرفی بخش خصوصی در پایان سال ۸۹ نسبت به سال قبل ۱/۹ درصد رشد و بخش دولتی ۲/۸ درصد رشد منفی داشته است.

یکی از نکات پیش روی اقتصاد ایران این است که روند استخراج و صادرات نفت در سال‌های اخیر افت کرده است چه اینکه بانک مرکزی به نقل از وزارت نفت تایید می‌کند که استخراج روزانه نفت از ۴/۰۵۷ میلیون بشکه در سال ۸۶ با کاهش ۲/۸ درصدی به ۳/۹۴۵ میلیون بشکه در سال ۸۷ و با ۹/۸ درصد کاهش دیگر به ۳/۵۵۷ میلیون بشکه در سال ۸۸ و سرانجام با ۶ دهم کاهش دیگر به ۳/۵۳۶ میلیون بشکه در سال ۸۹ رسیده است. بنابر این استخراج نفت ایران در سال ۸۹ نسبت به سال ۸۶ بالغ بر ۵۲۱ هزار بشکه در روز کاهش داشته است. این گزارش می‌افزاید: میزان صادرات نفت خام ایران هم در ۳ سال اخیر به سبب افت استخراج، کاهش داشته و از ۲/۵۲۲ میلیون بشکه در سال ۸۶ به ۲/۳۰۹ میلیون بشکه در سال ۸۷ و ۲/۰۲۴ میلیون بشکه در سال ۸۸ و سرانجام به ۲ میلیون و ۲ هزار بشکه در سال ۸۹ رسیده است. آمارهای وزارت نفت نشان می‌دهد صادرات نفت خام ایران در سال ۸۹ بالغ بر ۵۲۰ هزار بشکه در روز کم شده است.

کند شدن تولید برق کشور

بانک مرکزی در گزارش خود تایید می‌کند که رشد تولید برق در نیروگاه‌های کشور از سال ۸۶ به بعد کندتر شده؛ به‌نحوی که تولید برق ایران در سال ۸۶ به نسبت سال قبل ۹/۶ درصد، در سال ۸۷ نسبت به سال قبل ۵/۵ درصد، در سال ۸۸ نسبت به سال قبل ۲/۲ درصد و در سال ۸۹ هم تنها ۲/۲ درصد بیشتر شده است.