چشم‌انداز صنعت پوشاک در سال ۲۰۲۵ میلادی

مطالعات مختلف و روند در حال ظهور نشان می‌دهد که در آینده سیاست‌ها و وضعیت بخش نساجی و پوشاک مانند وضعیت کنونی آن نخواهد بود.

تغییرات همه‌جانبه با سرعت باورنکردنی اتفاق خواهد افتاد؛ بنابراین صاحبنظران به پیش‌بینی روندهای پیشروی ابعاد مختلف این موضوع در سطح جهانی برای سال ۲۰۲۵ میلادی پرداخته‌اند. در گزارشی که از سوی دفتر مطالعات آماری و راهبردی انجمن صنایع نساجی ایران منتشر شده، چشم‌انداز صنعت پوشاک در سال ۲۰۲۵ میلادی در کشورهای آسیایی مورد بررسی قرار گرفته است.

بر اساس این گزارش، تحولات صنعت نساجی و پوشاک در پنج بخش عمده طبقه‌بندی شده است. اولین و مهم‌ترین روند پیش‌بینی شده، این است که بازار مصرف پوشاک در جهان در سال ۲۰۲۵ میلادی از مرز دو تریلیون‌دلار خواهد گذشت، در حالی که ارزش فعلی آن ۱.۱ تریلیون دلار است. این به آن معنا است که تقریبا یک تریلیون دلار به ارزش کنونی این بازار افزوده می‌شود که نقش مهمی در ایجاد کسب‌وکار در این صنعت بازی می‌کند.

پیش‌بینی‌ها حاکی است که سهم اصلی از این بازار مربوط به چین، هند، برزیل و روسیه باشد که رشد مصرف سرانه پوشاک در این کشورها نیز نسبت به سایر کشورها بالاتر خواهد بود.

در مقابل، در پیش‌بینی دوم نرخ رشد مصرف سرانه پوشاک در کشورهای آمریکایی و اروپایی پایین‌تر خواهد بود. در حال حاضر کشورهای آمریکایی و اروپایی بزرگ‌ترین بازار مصرف را دارند، اما در سال ۲۰۲۵ میلادی این روند تغییر خواهد کرد. روند دیگری که پیش‌بینی شده این است که حجم ترکیب بازارهای هند و چین نسبت به بازارهای اروپا و آمریکا بیشتر باشد.

از سوی دیگر، در پیش‌بینی سوم در چین تقاضای داخلی به‌شدت افزایش خواهد یافت و از صادرات سبقت خواهد گرفت، در حالی که عرضه محصولات به دلیل افزایش هزینه‌های تولید و کاهش رشد ارزش افزوده، با سرعت پایینی رشد خواهد کرد. این امر باعث خواهد شد که سهم چین از تجارت جهانی که در حال حاضر ۴۰ درصد است به ۳۵ درصد نزول پیدا کند.

در حال حاضر آسیا بزرگ‌ترین تولیدکننده و عرضه‌کننده محصولات نساجی و پوشاک در جهان به‌شمار می‌رود. اکنون این منطقه در آستانه ورود به مرحله جدیدی از مصرف داخلی محصولات نساجی و پوشاک است. روند چهارم پیش‌بینی تجارت داخلی آسیا است که در سال ۲۰۲۵ میلادی به دو برابر مقدار حاضر معادل با ۳۵۰ میلیارد دلار خواهد رسید.

در نهایت پیش‌بینی روند پنجم این است که زنجیره ارزش تولید جهانی باعث جذب سرمایه‌گذاری برای تولید پوشاک در سال ۲۰۲۵ میلادی مازاد بر تقاضای حال حاضر است که طبق پیش‌بینی معادل با یک تریلیون دلار خواهد بود.

بازار پوشاک جهانی

در حال حاضر ۱.۱ تریلیون دلار مربوط به بازار پوشاک تخمین زده می‌شود. ۷۵ درصد از این بازار مربوط به اتحادیه اروپا، آمریکا، چین و ژاپن است. بالا بودن مصرف پوشاک در این کشورها با توجه به اینکه تنها یک‌سوم از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند، بر بالا بودن مصرف سرانه پوشاک در این کشورها دلالت دارد. بازارهای بزرگ بعدی به ترتیب برزیل، هند، روسیه، کانادا و استرالیا است. سایر کشورهای جهان که ۴۴ درصد از جمعیت کل جهان را در خود جای داده‌اند، تنها در ۷ درصد این بازار شریک‌اند.

پیش‌بینی سال ۲۰۲۵ میلادی

هزینه مصرف‌کننده در بخش‌های مختلف زندگی و وضعیت اقتصادی کشورش رابطه مستقیم دارند. در کشورهای کمتر توسعه‌یافته بیشترین هزینه مربوط به غذا، سپس پوشاک و پس از آن تامین مسکن است. در کشورهای توسعه‌یافته افزایش درآمد افراد که ناشی از رشد اقتصادی آنها است، باعث افزایش در مصرف سرانه پوشاک نمی‌شود، بلکه منجر به افزوده‌شدن موارد هزینه جدید مانند هزینه سفر در مجموع هزینه‌های افراد می‌شود. مقدار واقعی هزینه‌ای که فرد صرف پوشاک خود می‌کند، پایین نخواهد آمد، اما رشد آن نسبت به افزایش درآمد کند خواهد بود. این رفتار مصرف ممکن است در ابتدا باعث افزایش سریع قیمت پوشاک نسبت به رشد اقتصادی کشور شود. در کشورهای توسعه‌یافته مصرف سرانه پوشاک کاهش می‌یابد، در حالی که افزایش قیمت پوشاک به رشد خود ادامه می‌دهد. با این وجود پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۵ میلادی رشد مصرف سرانه پوشاک در کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین سریع‌تر از رشد اقتصادی این کشورها باشد، در حالی که در کشورهای توسعه‌یافته کندتر یا هماهنگ با رشد اقتصادی آنها خواهد بود. حتی انتظار دو برابر شدن حجم بازار پوشاک دو کشور چین و هند در سال ۲۰۲۵ میلادی نیز می‌رود.
رشد جمعیت و برنامه‌ریزی در مصرف سرانه باعث رشد بازار مصرف پوشاک جهان از سال ۲۰۱۲ تا سال ۲۰۲۵ میلادی برای رسیدن به مقدار ۲.۱ تریلیون دلاری خواهد شد.

در نهایت این گزارش این طور جمع‌بندی می‌کند که در سال ۲۰۲۵ میلادی چین و هند کانون اصلی رشد بازارهای مصرف پوشاک جهان باشند. روند کلی که این رشد بالا را ممکن خواهد ساخت، شامل رشد بالای اقتصادی و افزایش درآمد مصرف‌کنندگان و رشد بالا در بازارهای خرده‌فروشی آنلاین است.

افزایش هزینه مصرف‌کنندگان چینی به‌واسطه تغییر روند در ذائقه خرید و گرایش آنها به‌سمت مد و افزایش هزینه مصرف‌کنندگان هندی نیز به‌واسطه تمایل بیشتر خریداران به خرید در فروشگاه‌های سازمان‌یافته و خرید پوشاک برند اتفاق می‌افتد.

همچنین پیش‌بینی می‌شود که حجم بازار ترکیبی هند و چین در سال ۲۰۲۵ میلادی به مقدار ۷۴۰ میلیارد دلار برسد و از حجم بازار ترکیبی آمریکا و اتحادیه اروپا که به مقدار ۷۲۵ میلیارد دلار در آن سال خواهد رسید، پیشی بگیرد.

وضعیت تجارت پوشاک در آسیا

آسیا به بزرگ‌ترین تولیدکننده و عرضه‌کننده محصولات صنایع نساجی و پوشاک برای کشورهای پیشرفته و در حال توسعه جهان تبدیل شده است. انتقال تولید به این بخش از جهان از سال‌های بسیار دور تاکنون ادامه یافته است. این منطقه در آستانه ورود به فازی است که در آن مصرف منسوجات و پوشاک به حجم بسیار بالایی تبدیل می‌شود.

در دهه گذشته حجم تجارت محصولات نساجی و پوشاک بین کشورهای آسیایی در حد قابل‌توجهی افزایش یافت. در سال ۲۰۰۰ میلادی در حدود ۲۰ درصد از صادرات جهانی این محصولات به تجارت بین کشورهای آسیایی اختصاص داشت، در حالی که در سال ۲۰۱۱ میلادی این مقدار به ۲۷ درصد رسید. در حال حاضر حجم تجارت مذکور به ۱۸۰ میلیارد دلار رسیده که نشان‌دهنده رشد قابل‌توجهی در دهه گذشته است. با این حال، این حجم از تجارت بیشتر از طریق تعداد انگشت شماری از کشورهای شرق و جنوب آسیا صورت می‌گیرد. چین (همراه با هنگ کنگ) در این تجارت نقش غالب را بر عهده دارد و سهم ۶۵ درصد از صادرات مذکور را به خود اختصاص داده است. همچنین چین حجم قابل‌توجهی از کالاها را از سایر کشورهای آسیایی وارد می‌کند. سایر تامین‌کنندگان بزرگ این منطقه شامل هند، کره جنوبی و ژاپن است که سهم آنها از صادرات منسوجات و پوشاک بین کشورهای آسیایی به ترتیب برابر با ۷، ۵ و ۴ درصد است. بر اساس پیش‌بینی‌ها چهار کشور از بزرگ‌ترین تاجران آسیا؛ یعنی چین، هندوستان، کره جنوبی و ژاپن شرایط تجارت بین کشورهای آسیایی را در سال ۲۰۲۵ میلادی مشخص می‌کنند.

روند رو به رشد کشورهای آسیایی در توسعه صنایع نساجی و پوشاک در حالی است که گردش مالی این صنعت در ایران ۹ تا ۱۰ میلیارد دلار در سال است. صنعت نساجی و پوشاک در رده صنایعی قرار دارد که مزایای بسیار آن از جمله قدرت اشتغالزایی بالا، ارزآوری، تولید ثروت ملی، نیاز به سرمایه‌گذاری کمتر نسبت به سایر صنایع‌و… موجب شده تا بسیاری از کشورها درصدد توسعه این صنعت برآیند.

این گزارش در نهایت این‌طور جمع‌بندی می‌کند که کل تجارت منسوجات و پوشاک بین کشورهای آسیایی از ۱۸۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۱ میلادی به ۳۵۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۵ میلادی خواهد رسید. چین بزرگ‌ترین صادرکننده باقی خواهد ماند، اما به دلیل افزایش هزینه تولید، همچنین تغییر تمرکز روی تامین نیاز بازار داخلی خود، سایر کشورهای صادرکننده همچون هند این فرصت را خواهند یافت که سهم خود را در بازار صادرات به آسیا افزایش دهند.