توانمند سازی نیروی انسانی ، راهکاری جهت افزایش عملکرد سازمان در سطح کلان

توانمند سازی :تا حدی به معنی قدرت بخشیدن است ، یعنی به افراد کمک کنیم تا احساس اعتماد بنفس خود را بهبود بخشند و نیز بر احساس ناتوانی یا درماندگی خود غلبه کنند ,همچنین باین معنی است که در افراد , شور و شوق کار و فعالیت ایجاد کنیم و نیز اینکه ، انگیزه درونی افراد را برای انجام یک وظیفه بسیج کرده و استفاده نماییم .

بروقوی شواگرراحت جهان طلبی                           که در نظام طبیعت ، ضعیف پایمال است
‏
‏   افراد توانا نه فقط از امکانات انجام دادن برخی از کارها برخوردار میشوند .بلکه اندیشه آنان درباره خود نیز با آنچه پیش از توانا شدن داشته اند , متفاوت میشود.توانا سازی نیرونی انسانی , یعنی ایجاد ظرفیتهای لازم در کارکنان برای قادر ساختن آنان به ایجاد ارزش افزوده در سازمان و ایفای نقشی که به عهده دارند .  و اینکه ، اعتقتد جدی بر این که نو آوری آنگاه تحقق مییابد که سازمان و بنگاه اقتصادی از نیروهای پردازش ، خلاق و با انگیزه برخوردار باشد، هدف از تواناسازی  ارائه بهترین منابع فکری مربوط به هر زمینه از عملکرد سازمان است ، همچنین هدف این است که ذیصلاح ترین کارکنان بیشترین نفوذ را در مناسبترین شیوه ها اعمال کنند .زمانی که کارکنان صلاحیت بیشتری بدست  می آورند وآنرا بکار می گیرند ، قدرت مدیریت افزایش می یابد , استفاده از خلاقیت ، نو آوری ، انعطاف پذیری  ، تشخیص نیاز و پاسخ به آن ، افزایش ارتباطات و تمرکز روی کار از مواردی است که برای انجام درست یک کار گروهی باید رعایت شوند .

کارکنان توانمند از حمایت بالادستان ، زیر دستان ، هم قطاران و دیگران در  گروه کاری خود برخورد دارند و احساس امنیت میکنند. توانمند سازی یک حرکت فرهنگی است که آغاز آن بستگی به نگرش و بینش مدیران عالی سازمان دارد ,مدیرانی که فرهنگ سازی را در سازمان به عهده دارند، از جمله روشهای مناسب برای توانا سازی کارکنان ،ساده سازی اموری است که قرار است کارکنان  درباره آن تصمیم گیری کنند . انسانی که عملکرد خوبی دارد اما دستمزد متناسب با عملکرد خود را نمیگیرد ؛ بی انگیزه خواهد شد ، پس ایجاد انگیزه و پرداخت حقوق بر اساس عملکرد، یکی از زیر ساختهای توانا سازی کارکنان است .  و رویکرد مدیریت منابع انسانی در اصل بیان این واقعیت است که توانایی با برابری و احساس رضایت و امکانات و تجهیزات مناسب ، رابطه ای پایه و بنیادی دارد.. پس باید بستر مناسب برای فعالیت فراهم شود و با وجود این بستر رفتارهای مدیریتی نیز تحت تاثیر این شرایط ،ناگزیر به گونه ای خواهند بود که زمینه را برای مشارکت و حضور موثر و فعالانه و خلاقانه کارکنان فراهم نماید ، در غیر ان صورت آن رفتار مدیریتی کنار گذاشته میشود .

تلاش جمعی و گسترش و ترغیب آن در سازمان یکی از فاکتورهای مهم در توانا سازی کارکنان است که علاوه بر شرایط حاکم بر سازمان به شرایط محیطی و فرهنگی جامعه حاکم بستگی دارد ، اگر این مفهوم در جامعه فراگیر شود و جامعه به گونه ای سازمان یافته باشد که سامان آن بر مبنای مشارکت و تاثیر گذاری جدی مردمی در جامعه اداره شود، مردم خود در تعیین سرنوشت خود نقش موثر و اثر گذاری داشته باشند ، میتوانید امیدوار باشیم که افراد جامعه ما بسوی افرادی توانا و خلاق در حرکت باشند . از جمله به  ایجاد مدیریت مشارکتی ,تیم سازی ، کار گروهی و مشترک سازی اهداف, میتوان اشاره کرد ..    ‏
‏ با نگاهی گذرا به افکار و عقاید دانشمندان مدیریتی ،می توان  بوضوح مشاهده کرد که، نقش و اهمیت حرکت بسوی ایجاد  رشد فکری در افراد ،رشد مهارتهای عالی نیروهای انسانی، توجه به سطوح عالی سلسله نیازها و عوامل برانگیزنده شغلی , در اصل همان توانا سازی کارکنان و سازمان  است.

بطور کلی جامعه ای توانا ، جامعه ای است که دارای تنوع،دگرگونی، نا پایداری و متغییرهای گوناگون، واقعی می باشد و در این جامعه افراد  سعی می کنند از تناقص ها ،تضادهای مثبت ، بحران ها ، به نفع خود و جامعه و حرکت بسوی نا شناخته ها ی جدید و مفید می باشد . که در این راستا الگوهای که بر نوآوری ،کشف ، انتخاب و عمل حرکت می کنند موفق تر می باشد .جامعه ای که ویژگی بارز آن مشارکت همه افراد ، خود زنده ، خود مصحح،خود کنترل ، و خود مدیریت است که در عرصه رقابت جهانی بسوی ساخت آینده موفق و خود جوش در حرکت است . که این میسر نمیشود مگر این افکار و امکانات را برای افراد جامعه خود میسر نماییم .از جمله رئوس و عوامل ایجاد توانایی در میسر شغلی و زندگی افراد ، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

– ایجاد دیدگاهی شفاف و بیان اهداف به روشنی برای دیگران
– تحریک و ترغیب احساسات مثبت و مطلوب در دیگران .
– فراهم نمودن امکانات و اطلاعات مورد نیاز برای انجام دادن امور و کارها , برای افراد
-امکان تجربه شخصی و بع ازمون گذاردن تجربیات را برای دیگران فراهم کنیم
– ایجاد الگو سازی و دادن خط و مسی به دیگران برای رسیدن به رفتارهایی که بدنبال کسب انها میباشیم و در آخر ایجاد حمایت و  پشتیبانی لازم از افراد , در راستای تواناییها و امور واهداف  مورد نظر

توانا سازی نیروهای شاغل سازمان یعنی توانایی اجتماع ٍ شهر  ، کشور ، سرزمین و…جهان هستی و این میسر نمیشود مگر با خواستن.

زندگی آتشگهی دیرینه پا برجاست
گر بیفروزیش , رقص شعله اش در هر کران پیداست
ورنه خاموش است و خاموشی گناه ماست

‏ به امید روزی که با ایجاد حس احترام  و ارزش دادن به افکار و اندیشه های دیگران ، و ایجاد محیط مساعد و پر تکاپو برای بار وری این اندیشه ها  ، جامعه ای بسازیم که همه با هم خلاق و پر انرژی و خلاق باشیم ..و توانا.‏

“شیرین رجبی- کارشناس مدیریت و تشکیلات- دانشگاه بوعلی سینا همدان”

‏ _ مدیریت منابع انسانی /سید حسن ابطحی , دانشگاه پیام نور
‏