مروج حسینی: استقبال مشروط صنعتگران از کاهش نرخ سود تسهیلات
تصمیم تازه شورای پول و اعتبار مبنی‌بر کاهش ۴درصدی نرخ سود تسهیلات بانکی بحث‌های متعددی را در میان اهالی صنعت برانگیخته است. اغلب فعالان عرصه تولید اگرچه این کاهش را مثبت ارزیابی می‌کنند اما امیدوارند این نوع اقدامات تنها نوشته روی کاغذی باقی نماند و هر چه زودتر به مرحله اجرا برسد.
محمد مروج‌حسینی رییس انجمن صنایع نساجی ایران درباره کاهش ۴درصدی نرخ سود تسهیلات به «تعادل» می‌گوید: این نوع تصمیم‌گیری‌ها از سوی شورای پول و اعتبار و بانک مرکزی قدمی مثبت برای بهبود چرخه اقتصاد کشور ارزیابی می‌شود، اما امیدواریم که این نوع تصمیم‌ها به مرحله اجرا برسد و تنها در حد شعار کاغذی باقی نماند. مروج‌حسینی می‌افزاید: متاسفانه در چند سال اخیر بانک‌ها هیچ خدماتی را به واحدهای تولیدی ارایه نکردند، حتی برخی از این بانک‌ها عملا از دستورات بانک مرکزی سرپیچی کرده و قوانین را آن طور که باید و شاید اجرایی نکرده‌اند. به عنوان مثال برخی از بانک‌ها از تخصیص تسهیلات به واحدهای تولیدی ممانعت می‌کنند و برخی دیگر نیز نرخ سود تسهیلات را افزون‌بر قیمت مصوب اخذ می‌کنند، در نتیجه این نوع ناهماهنگی باعث تعطیلی بسیاری از واحدهای صنعتی شده است. وی ادامه می‌دهد: کاهش نرخ سود بانکی و در پی آن کاهش نرخ سود تسهیلات (وام) پیشنهاد خوبی است که از سوی تیم اقتصادی دولت یازدهم در حال پیگیری است. امیدواریم که مسوولان با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی‌بر توسعه رشد اقتصاد کشور به کمک محصولات غیرنفتی شتافته و موانع پیش‌روی آن را در سال ۹۴ برطرف کنند تا با تکمیل زنجیره تولید بتوانیم گامی را به سوی افزایش صادرات محور تولید برداریم.
به گفته رییس انجمن صنایع نساجی ایران، در این سال‌ها با توجه به عدم دسترسی به مواد اولیه و رکود حاکم بر اقتصاد قیمت تمام‌شده محصولات سیر صعودی را به خود گرفته است. بنابراین کاهش ۲ یا ۴درصدی سود یا تسهیلات بانکی مسکنی برای واحدهای تولیدی نخواهد بود چراکه سود عملیاتی واحدهای صنعتی ناچیز است و این واحدها توان پرداخت این میزان حجم وام را نخواهند داشت.
مروج‌حسینی معتقد است: این اقدام دولت به عنوان پیشبرد اهداف سیاسی و توسعه رشد اقتصاد به طوری که متداوم باشد، در آینده گامی مثبت تلقی می‌شود اما امیدواریم که کاهش نرخ سود یا تسهیلات بانکی هم پای نرخ تورم کاهش یابد تا شاهد تحولات عظیمی در بخش تولیدی کشور باشیم. رییس انجمن صنایع نساجی ایران اظهار می‌کند: ما به عنوان بخشی از فعالان اقتصادی این کشور از گزارش‌های بانک مرکزی گله و شکایت داریم، چراکه سال گذشته این ارگان دولتی اعلام کرد ۳۲۰هزار میلیارد تومان به واحدهای صنعتی تسهیلات ارایه شده این در حالی است که ۶۰درصد مبلغ مذکور تمدید بدهکاری بود؛ یعنی بانک‌ها کمکی را به مشتریان خود ارایه و آن را به اسم تسهیلات به صنعتگران در گزارش‌های عملکردی خود درج کرده اند!
گامی رو به جلو
در همین حال، مهدی پورقاضی عضو اتاق بازرگانی ایران در گفت‌وگو با «تعادل» درباره کاهش ۴درصدی نرخ سود تسهیلات بانکی و تاثیر آن به چرخه تولید می‌گوید: اگرچه در زمینه خدمات‌دهی بانک‌ها با سایر کشورها فاصله داریم اما این میزان کاهش نرخ سود و در پی آن نرخ تسهیلات بانکی یک قدم رو به جلو است و در نهایت نیز به نفع تولید تلقی می‌شود.
وی ادامه داد: در سال۹۴ انتظار می‌رود نرخ سپرده‌های بانکی به میزان نرخ تورم کاهش یابد. براساس آمارها نرخ تورم بین ۱۵ تا ۱۷درصد نمایان‌گر و این بدین معنی است که نرخ سپرده نیز از ۲۰درصد کاهش یابد و هم‌وزن تورم حرکت کند.
پورقاضی با اشاره به سیاست‌گذاری‌های اعمال شده از سوی شورای پول و اعتبار می‌گوید: امیدواریم این نوع تصمیم‌گیری‌ها به صورت مقطعی رها نشود و این میزان کاهش به صورت تدریجی ادامه‌دار باشد، اما باید گفت که این نوع سیاست‌های اتخاذ شده منجر به ایجاد انحصار می‌شود، یعنی بانک‌های (خصوصی- دولتی) از چرخه رقابت‌پذیری فاصله گرفته و این خود عاملی برای برهم زدن فضای کسب و کار است. به گفته عضو اتاق بازرگانی ایران، انتظار می‌رود این نوع سیاست‌های اعمال شده در طول بازه زمانی مشخصی یعنی هر دو ماه یک‌بار با کاهش نرخ سود یا تسهیلات بانکی منجر شود تا با آسیب‌شناسی‌های لازم بتوانیم معضلات صنعتگران را مرتفع کنیم. معضلاتی که برخی از آنها به نظام بانکی کشور مرتبط هستند.
دست بانک‌ها خالی است
محمدحسین برخوردار رییس مجمع واردات نیز درباره کاهش نرخ سود و نرخ تسهیلات بانکی می‌گوید: قطعا کاهش سود تسهیلات بانکی در چرخش فعالیت‌های تولیدی اثرگذار است اما تا به امروز، فعالان اقتصادی همچنان چشم انتظار هستند تا خدمات بانکی را آسان‌تر از گذشته به مردم و صاحبان سرمایه ارایه شود، در واقع رفع قوانین دست‌وپاگیر بانکی از اهمیت بالاتری نسبت به کاهش نرخ سود یا نرخ تسهیلات برخوردار است.
برخوردار ادامه می‌دهد: بانک‌ها در چند سال اخیر با اخذ سند از صنعتگران و صاحبان سرمایه مشکلات عدیده‌یی ایجاد کرده‌اند، به هرحال عده‌یی از این وضعیت راضی نیستند چراکه معتقدند هیچ سرمایه‌یی درگردش در بانک‌ها موجود نیست و تا زمانی که نقدینگی در بانک‌ها موجود نیست، چطور می‌توانند حتی با کاهش سود از این میزان تسهیلات استفاده کنند. رییس مجمع واردات معتقد است، کاهش نرخ سودبانکی معضلاتی را چون روی آوردن سرمایه‌گذاران به بازار طلا و مسکن را افزایش می‌دهد و این سهم دوباره قسمت صاحبان سرمایه مولد کشور نمی‌شود چراکه درحال حاضر صنعت کشور وضعیت نابسامانی را سپری می‌کند و برای اخذ وام منابع کافی در دسترس صنعتگران وجود ندارد.
اثر اندک کاهش ۴ درصدی سود تسهیلات
درهمین حال، ابوالحسن خلیلی، دبیرخانه صنعت ایران درباره کلیات کاهش نرخ سود و تسهیلاتی بانکی و اثر آن در صنعت به «تعادل» می‌گوید: در شرایطی که حرکت‌های تولید صنعت گران کند و آهسته است، اما این کاهش اندک سود تسهیلات به‌همراه دیگر تسهیلات ارزان‌قیمت می‌تواند عاملی برای به حرکت درآمدن چرخه تولید باشد. به گفته وی، درحال حاضر منابع بانک‌ها در شرایط انقباضی قرار دارد و زمانی می‌توانیم این حرکت دولت را اثرگذار بپنداریم که همزمان امیدی برای ارایه تسهیلات جدید به بنگاه‌ها وجود داشته باشد. در غیر این صورت، بدون وجود این احتمال، حرکت‌های مورچه‌وار برای کاهش ۲ یا ۴درصدی نرخ و تسهیلات بانکی اثر شگرفی را برای اقتصاد برجای نخواهد گذاشت. ابوالحسنی تصریح می‌کند: با ایجاد فضای رقابتی بانک‌ها نیز همانند دیگر آیتم‌ها باید در زمینه سود تسهیلات همانند به سمت رقابت‌پذیربودن حرکت کنند که امیدواریم تیم اقتصادی دولت یازدهم در این رابطه سیاست‌هایی را اعمال کند تا در عرصه اقتصاد بتوانیم رو به جلو حرکت کنیم.
