گفتگو با آقای عباس ضابطی- مدیر عامل شرکت فرش ابریشم شمال

فرهنگ صادرات در فرش ماشینی وجود ندارد

سال هاست که صنعت فرش ماشینی در حال پیداکردن راهی برای بزرگ شدن است و البته در بسیاری از بخش ها توانسته آنقدر بزرگ شود و آنقدر تجربه و توان پیدا کند که دیگر روی پای خود بایستد و نیازی به کمک و یاری دیگران نداشته باشد. حالا که این کودک دوران پر پیچ و خم بلوغ را پشت سر گذاشته و احساس استقلال می کند می خواهد وارد دنیای جدیدی شود. دنیایی که پر است از رقیب و پر از روزهای تلخ و شیرین. امروز صنعت فرش ماشینی نمی خواهد به مرزهای ایران محدود شود و دوست دارد به همه جای دنیا سفر کند.  اما برای این سفر پر فراز و نشیب صنعت فرش ماشینی نیاز به ابزارهای فراوانی دارد که باید قبل از همه این ابزار و امکانات را فراهم کند.

در این مجال با یکی از تولید کنندگان با سابقه فرش ماشینی در ایران همکلام شده ایم تا ضمن بررسی وضعیت کلی فرش ماشینی نظرات ایشان در رابطه با صادرات فرش ماشینی را نیز جویا شویم. پس با ما باشید …

◄ لطفاً در رابطه با شرکت فرش ابریشم شمال و محصولات تولیدی آن بیشتر توضیح دهید

مدیران شرکت فرش ابریشم شمال در سال ۱۳۴۸ (حدود ۴۴ سال پیش) در شهر تهران، تولید موکت تافتینگ را با نام موکت جهان و بعد با به ثبت رساندن شرکتی به نام شرکت تولیدی جهان بافت آغاز کردند و از سال ۱۳۶۸ در استان مازندران در زمینه تولید فرش ماشینی فعالیت دارند. همواره در شرکت فرش ابریشم شمال سعی کرده ایم تولیداتی با کیفیت و مطابق با آخرین استانداردها و تکنولوژی روز را تولید کنیم.

◄ نظر شما در مورد پنجمین دوره نمایشگاه فرش ماشینی و موکت تهران چیست؟

از مسئولین برگزارکننده نمایشگاه تشکر و قدردانی می کنم چرا که هر ساله نمایشگاه بهتر از سال قبل برگزار شده و این امکان را برای کسبه و بازدیدکنندگان فراهم می کند تا بتوانند از محصولات دیگر شرکتها در محل نمایشگاه دیدن کنند. فرش ماشینی به این گونه رویدادها و نمایشگاه ها نیاز دارد. تقریباً این نمایشگاه جای خود را در میان صنعت بازکرده و به محلی برای بررسی وضعیت فرش ماشینی بدل شده است.

◄ نظر شما در رابطه با فرش های شانه ۱۰۰۰ چیست؟ آیا تولید این فرش ها تنها با هدف بازار داخل انجام می شود و یا می توان بازارهای صادراتی هم برای آن در نظر گرفت؟

به نظر من فرش های ۱۰۰۰ شانه به علت دارا بودن مصرف داخلی و همچنین صادراتی از جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است. قطعاً برای هر تولید خوبی خریدار وجود دارد و مطمئنا هر شرکتی که این ماشین آلات را خریداری می کند برای این کار خود دلایل مشخصی داشته است. این تولید یک تولید خاص است که مشتری خاص خود را در بازار داخلی و خارجی پیدا خواهد کرد.

◄ به نظر می رسد صنعت فرش ماشینی کشور با توجه به پتانسیل ها و ظرفیت های موجود و مسائل و مشکلات ویژه اش نیازمند یک انجمن مستقل و قدرتمند است تا بتواند پیشرفت و ثبات این بخش را در آینده تضمین کند. چرا تا به حال شرکت های فرش ماشینی در این زمینه اقدام لازم را انجام نداده اند؟

قطعاً  یک انجمن قوی و مستقل یکی از  نیازهای اصلی این صنعت است، متاسفانه فرهنگی که در حال حاضر بر سر این صنعت سایه انداخته، هم مصرف کننده و هم فروشنده را گیج و گمراه نموده. وجود چنین انجمنی می تواند فرش ماشینی را به جایگاه اصلی خود برساند. در حال حاضر فرش ماشینی از قدرتمند ترین بخش های صنعت نساجی ماست که کمترین توجه به آن می شود.

◄ شرکت های فرش ماشینی چه انتظاراتی از دولت و نهادهای تصمیم ساز دولتی در بخش تولید و صادرات دارند؟

تولیدکننده هیچ انتظاری از دولت محترم ندارد، زیرا واقعاً قول هایی که در چند سال اخیر داده اند هیچکدام عملی نشده است. مثلاً در ارتباط با یارانه حامل سوخت و انرژی دولت چه کمکی کرد؟

انتظار تولیدکننده از دولت، برگشت اضافه پرداخت ارز دریافت شده از صندوق ذخیره ارزی است که واقعاً خیلی از شرکت های تولیدی را با مشکل روبرو کرده، در بخش صادرات این مهم بستگی دارد به سیاست تولیدکننده که چه محصولی و با چه کیفیتی را صادر می کند و چگونه خود را در عرصه بین المللی مطرح می کند. در بخش صادرات دولت باید با حمایت های واقعی، مانند یارانه های نمایشگاهی مناسب و جوایز صادراتی و سایر مشوق ها در تولید کنندگان انگیزه ایجاد کند چرا که صادرات منافع بسیار زیادی را برای کشور و رشد و توسعه صنعتی به دنبال خواهد داشت.

◄ امروز صنعت فرش ماشینی نیازمند صادرات بیشتر است. چگونه باید مشکلات و موانع پیش روی صادرات را حل کرد؟

متاسفانه صادرات فرش ماشینی به علت نبودن فرهنگ صادرات به حداقل رسیده و مشتریان خارجی اکثراً به کشورهایی چون ترکیه و چین پناه برده اند. اما در سال های اخیر خوشبختانه شرکت هایی هستند که توانسته اند اعتماد مشتریان خارجی را جلب کرده و تولیدات با کیفیت خود را با نام محصول ایرانی به جهان معرفی کنند. صادرات فرش ماشینی با کمی حمایت و توجه بیشتر قابل انجام است چراکه تولید کنندگان ایرانی در سطح خوبی هستند. اگر به بازارهای خارجی توجهی نکنیم به معنای دور ریختن سرمایه ها و توان بالقوه صنعت بزرگ فرش ماشینی است. همانطور که گفته شد رونق صادرات، رونق این صنعت را به دنبال خواهد داشت.

◄ صنعت فرش ماشینی تا چه میزان نیازمند نوآوری و خلاقیت است؟ خلاقیت و نوآوری در بخش های طراحی، تولید، فروش و صادرات تا چه میزان در موفقیت شرکت های تولیدی موثر است؟

هر صنعت و حرفه ای به نوآوری و خلاقیت در تمامی بخش ها از جمله طراحی، تولید، بازاریابی و صادرات نیاز دارد. اما متاسفانه باید قبول کنیم هستند کسانی که قبل از اینکه به فکر خلاقیت و نوآوری باشند به دنبال شبیه سازی و تقلید در کار خود هستند؛ متاسفانه تعدادشان کم هم نیست. ما باید قبول کنیم این روش ممکن است در کوتاه مدت جواب بدهد اما در طولانی مدت همه ما متضرر خواهیم شد. بخش صادرات ما به چه علت افت کرد؟ راهی که تولیدکنندگان ترکیه از آن ضربه خوردند و متوجه شدند که این روش جواب نمی دهد.

شما امروز محصولات ترکیه را با سال ۶۸ مقایسه کنید؛ اصلاً قابل قیاس نیست. تولیدکنندگان ترک امروز این فرهنگ را آموختند که فقط با کیفیت و محصول درجه یک می توان رقابت کرد. ما با افغانستان مرز مشترک داریم ولی ببینید ترکیه از کجا آمده جای ما را گرفته، برای ما به عنوان تولیدکننده که هیچ، برای میهن اسلامی ما خوب نیست که تاجر افغان، عراقی و… به ما اعتماد نکند. تولید، تجارت و صادرات اصول و مبانی اولیه ای داردکه متاسفانه برخی اصلاً از آن آگاهی ندارند و حاضرند برای مقدار اندکی سود اعتبار یک کشور در عرصه صادرات را خراب کنند. در چنین شرایطی نظارتی هم از سوی نهادهای مرتبط با صادرات انجام نمی شود و متاسفانه در موارد متعدد بد اخلاقی ها و بی تعهدی هایی در صادرات دیده شده که به طور مستقیم تاثیر منفی شدیدی بر روابط تجاری سایر شرکت ها با ایران می گذارد.

((تجربه پدر علم است، تجربه نشان داده که هیچ راهی بهتر از راه راست نیست))

مصاحبه : لیلا ابراهیمی

منبع : شماره ۱۹ مجله کهن

تلفن اشتراک : ۷۷۲۴۵۷۸۰-۰۲۱