سهم فرش در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی

حمید کارگر رئیس مرکز ملی فرش ایران در یادداشتی، هنر صنعت فرش دستباف ایران را عنصری قابل توجه در فضای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی دانست.

متن کامل این یادداشت در پی می‌آید: «نامگذاری سال ۹۵ به «اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل» به سان جستن پادزهر است برای سموم تزریقی از سوی بدخواهان و بیگانگانی که اقتصادی وابسته و منفعل را برای کشور می پسندند. قیودی همچون «درون زا» بودن و «برون نگر» بودن آن نیز روشنگر چگونگی حرکت بر بستر این رویکرد اقتصادی است و بر این باورم که فرش دستباف ایرانی هنر- صنعتی قابل توجه و درخور اتکا در چارچوب اقتصاد مقاومتی است که در این سال باید بیش از گذشته قدر دانسته شود.

فرش دستباف هنری بومی و صنعتی داخلی است که وجوه گوناگون اشتغالزایی و ارزآوری را با خود به همراه دارد. در واقع تولیدی ملی که زایشی درونی دارد و در رفع بیکاری موثر است و با رویکرد صادراتی و برون گرا در میان صادرات غیرنفتی کشور جایگاهی درخور توجه دارد.

ابزار و فناوری مورد نیاز برای تولید فرش دستباف به آسانی و فراوانی در دسترس تولیدکنندگان است. دانش و مهارت فنی آن در کشور ما بیش از هر کشور دیگری وجود دارد. مواد اولیه مصرفی در تولید فرش از پشم و ابریشم تا پنبه و رنگدانه های مختلف تا حد زیادی در داخل کشور قابل تامین است. برای راه اندازی و ایجاد اشتغال در این حوزه به سرمایه گذاری اندکی نیاز است. در هر بخشی از جامعه چه در میان ایلات و عشایر، چه در میان روستاییان و چه در شهرها می توان اقدام به تولید فرش کرد. قالیبافی در شرایط خشکسالی و کم رمق شدن کشاورزی و دامداری بهترین جایگزین است. ارزش افزوده حاصل از این تولید بسیار بالاست.

از سوی دیگر و افزون بر کارکردهای اقتصادی و اشتغالزایی، فرش دستباف حامل بار فرهنگ، هویت، تاریخ و هنر این سرزمین است. اگر بدخواهان و بیگانگان بکوشند چهره ای خشن و سیاست زده از ایران اسلامی برای افکار عمومی دنیا بسازند و به این وسیله همکاری های اقتصادی کشورمان با دیگر ملل را تحت الشعاع قرار دهند، فرش دستباف ایرانی با قدمت فرهنگی و هنری خود و پشتوانه غنی تاریخی و اصیلش در کنار ویژگی های اشتغالزایی و ارزآوری می تواند تلاش های بیگانگان را در این زمینه کم اثر سازد.

یکی از ویژگی های دوران اقتصاد مقامتی آن است که بر کالاهای تولید داخل تکیه کنیم که به رونق تولید ملی کمک برساند و اشتغال را در کشور بالا ببرد و هر شهروند ایرانی استفاده از کالای ایرانی را ارزش بشمارد. شاید در بسیاری از صنایع و تولیدات، ایرانیان نمونه های خارجی را بهتر و باکیفیت تر از مشابه داخلی آن بدانند اما درباره فرش دستباف ایرانی همه اتفاق نظر دارند که این کالا از همه انواع مشابه خارجی خود بهتر، بادوام تر، اصیلتر و با کیفیت تر است و از این منظر افکار عمومی درباره این کالا آمادگی خرید و استفاده از آن را دارد و نیمی از راه طی شده است.
در حالیکه در زمینه سایر کالاها باید کار روی افکار عمومی و ترغیب آنان به استفاده از تولیدات داخلی صورت پذیرد. دنیا نیز خواهان و خریدار فرش ایرانی است و از این منظر می توان اقتصادی فعال و پویا را رقم زد و از فشار و چنبره دشواری های اقتصادی گذر کرد. بر این پایه شایسته است که دولتمردان و تصمیم گیران حوزه سیاست و اقتصاد نگاه تازه ای به هنر- صنعت فرش دستباف به عنوان شاه بیتی در غزل توجه به تولید ملی و اقتصاد مقاومتی داشته باشند.

از این رو شایسته نیست در سال ۹۵ نیز شاهد کم مهری صدا و سیما به فرش دستباف ایران باشیم و ببینیم که رسانه ملی به جای تبلیغ و معرفی این دستبافته های ارزشمند و این تولید ملی، مطالبات تجاری را مطرح کند. متاسفانه در سال های اخیر کمتر شاهد همراهی رسانه ملی با فرش دستباف بوده ایم و صدا و سیما برای تبلیغ و فرهنگ سازی در حوزه فرش دستباف ایران رویکردی را که با بنگاه های تجاری در دستور کار دارد در برابر مرکز ملی فرش ایران نهاده است.

در همین راستا شایسته نیست که در سال ۹۵ سیستم بانکی کشور با نگاهی بدبینانه به بنگاه های خرد در حوزه فرش بنگرد و تسهیلات حداقلی را از تولیدکنندگان فرش دریغ کند یا با مانع تراشی و سنگ اندازی در این زمینه رو به رو باشیم. در همین مسیر شایسته نیست که در سال ۹۵ نیز شاهد تداوم کم مهری سازمان تامین اجتماعی با قالیبافان باشیم و اجرای قانون بیمه قالیبافی در تنگنای نبود اعتبارات به تاخیر و دشواری بیفتد.

از این دست مصادیق برای بایسته های توجه به فرش در جهت ایفای نقشی موثر در اقتصاد مقاومتی فراوان می توان برشمرد و بی گمان اقدام و عمل در حوزه فرش با همراهی دولت، مجلس و بخش خصوصی و تعاونی می تواند ثمرات ارزشمندی در پی داشته باشد.»