راهبرد پکن در حمایت از صادرات غیرنفتی

توسعه صادرات غیرنفتی یکی از اهداف اصلی سیاست‌های اقتصادی دولت‌هاست که برای تحقق آن باید حمایت‌ها و مشوق‌های لازم نیز به عمل آید. چین از جمله کشورهای موفق در حوزه صادرات غیرنفتی است. دولت چین بر محصولات وارداتی و تولید داخل خود مالیات بر ارزش افزوده با نرخی بین ۱۳ تا ۱۷ درصد وضع می‌کند که این مالیات از محصولات صادراتی اخذ نشده و به صادرکننده بازگردانده می‌شود.

این سیاست از سال ۱۹۸۵ میلادی برای حمایت از صادرات و افزایش رقابت‌پذیری بنگاه‌های چینی در بازارهای بین‌المللی اتخاذ شده است. با توجه به افزایش سریع مازاد تجاری چین، دولت مرکزی تغییرات اساسی در این سیاست ایجاد کرده تا بتواند از رشد صادرات جلوگیری کند. ‌به‌عنوان نمونه، در سال‌های گذشته دولت چین برای جلوگیری از توسعه صنایع آلاینده و انرژی میزان بازگشت مالیات مزبور به صادرکنندگان این قبیل صنایع را کاهش داده است. در عین حال با بهبود نسبی بحران اقتصادی، دولت مرکزی برای افزایش تولید متوسل به افزایش نرخ بازگشت مالیات ارزش افزوده در برخی صنایع شده است. ‌به‌عنوان نمونه در شش ماه اخیر دولت چین چهار بار این نرخ را در خصوص صنعت نساجی افزایش داده است (آخرین بار این نرخ به ۱۵درصد رسید) یا در اکتبر سال گذشته وزارت اقتصاد چین نرخ بازگشت مالیات ارزش افزوده دو هزار و ۵۰۰ قلم کالا (نزدیک به یک چهارم اقلام صادراتی چین) را افزایش داد.دولت چین با ایجاد مناطق آزاد تجاری با کارکردهای مختلف سعی در ایجاد فضای مناسب تولید کرده است، به‌طوری‌که تولیدکننده در این مناطق معاف از پرداخت مالیات و عوارض است.

این سیاست‌ها  معطوف به شرکت‌های خارجی بوده که در سرزمین اصلی چین سرمایه‌گذاری کرده و به تولید و صادرات محصول خود می‌پردازد. علاوه بر دولت مرکزی در سطوح استانی نیز مزایایی به شرکت‌های سرمایه‌گذار خارجی اعطا می‌شود. اما از سال ۲۰۰۸ میلادی که دولت چین نظام مالیات بر درآمد شرکت‌ها را تغییر داد، شرکت‌های خارجی نیز مانند شرکت‌های داخلی موظف به پرداخت مالیات شدند. هم‌اکنون اعمال این مالیات‌ها و سایر مزایای متعلق به این مناطق صرفا در صنایع ویژه دارای فناوری بالا اعمال می‌شود.